بخش های فاقد رمز در DNAوارتباط آن با دیابت نوع 2

12 ژانویه 2014-  تغییراتی که در قسمت فاقد رمز ژنوم ایجاد می شود می تواند در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 موثر باشد.

قسمتی از توالی DNAکه فاقد رمز لازم برای ساخته شدن پروتئین ها است اوایل به عنوان یک DNAبی ارزش به فراموشی سپرده شده بود اما دانشمندان کشف کردند که برخی از نواحی بخش های فاقد رمز پروتئینی، برای کنترل فعال شدن سایر ژنها بسیار مهم هستند.

نتایج این تحقیق درمجله ی Nature Geneticsمنتشر شده است این مطالعه یکی از اولین تحقیقاتی  است که نشان داد چگونه این نواحی که بنام عوامل تنظیمی regulatory elementsنامیده می شوند می توانند بروی خطر ابتلا افراد به بیماری موثر باشند.

بیش از 300 میلیون نفر را در سراسر جهان به دیابت نوع 2 مبتلا هستند.

فاکتورهای ژنتیکی که مدت های زیادی است شناخته شده اند نقش مهمی را در تعیین میزان خطر ابتلا افراد به دیابت نوع 2 علاوه بر وزن ، رژیم غذایی و سن فرد دارند.

در بسیاری از تحقیقات، نواحی خاصی از ژنوم شناسایی شده اند که تغییرات در آن نواحی با خطر ابتلا به دیابت ارتباط دارد اما عملکرد بسیاری از نواحی هنوز مشخص نشده است. این موضوع کار دانشمندان را برای بدست آوردن دیدگاه دقیق به چگونگی و علت بروز بیماریها مشکل کرده است. تنها حدود 2 درصد از ژنوم از ژنها ساخته شده است. این توالی ها شامل رمزهایی برای ساخته شدن پروتئین ها هستند. نقش سایر بخش های ژنوم هنوز نامشخص است.

DNAفاقد رمز پروتیئن یا Non-coding DNAیا junk DNAماده ی تاریک ژنوم است. به گفته ی پرفسور Jorge Ferrerما در ابتدای راه برای گشودن رمز این بخش ها هستیم. در این تحقیق جدید، دانشمندان نقشه ی عوامل تنظیمی را که فعالیت ژنها در سلول های پانکراس را هماهنگ می کنند شناسایی کردند (سلولهای تولید کننده ی انسولین).

در دیابت نوع 2، بافتها نسبت به  انسولین حساسیت کمتری نشان می دهند و در نتیجه مقدار قندخون بسیار افزایش می یابد. اکثر افراد وقتی چنین اتفاقی برایشان حادث می شود می توانند با تولید انسولین بیشتر، کم شدن حساسیت سلولها به انسولین را جبران می کنند اما در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 پانکراس نمی تواند خود را با این افزایش تقاضا تطابق دهد.

دکتر Mark McCarthyمی گوید: بنظر می رسد در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 سلولهایی که انسولین تولید می کنند برای بروز رفتار متفاوتی برنامه ریزی شده اند.دراین تحقیق نشانه های مهمی از مکانیزیم هایی که در مراحل اولیه ی ابتلا به دیابت نقش دارند، مشخص گردید. محققین توالی هایی از ژنوم را شناسایی کردند که بطور خاص فعالیت ژنها را در سلولهای تولید کننده ی انسولین سبب می شوند. آنها دریافتند که این توالی ها در خوشه هایی قرار دارند و قبلاً نیز مشخص شده بود که این تغییرات ژنتیکی که با خطر ابتلا به دیابت مربوط هستند در این خوشه ها قرار دارند.

 پرفسور Ferrerمی گوید: بسیاری از افراد دارای وارتیه های کوچکی از DNAهستند که در قسمت عوامل تنظیمی قرار دارند و این بخشهای کوچک DNAبروی بیان ژنها در سلولهای تولید کننده ی انسولین تأثیر دارند. این اطلاعات به دانشمندان اجازه داد که جزئیات مکانیزیم هایی که از طریق آن واریته های خاصی از DNAسبب مستعد شدن افراد به دیابت می شود را شناسایی کنند.

منبع: www.sciencedaily.com/releases/2014/01/140112190803.htm

مترجم: ماندانا فرخی نیا